Статьи

էնդոկրին համակարգի ուռուցքների շարքում գերակշռում են վահանաձև գեղձի ուռուցքները:

Վահանաձև գեղձի քաղցկեղն առաջանում է, երբ վահանաձև գեղձում առողջ բջիջները փոփոխվում են և սկսում են աճել վերահսկողությունից դուրս՝ ձևավորելով ուռուցք:

3-6 անգամ ավելի հաճախ դիտվում է կանանց, քան տղամարդկանց մոտ, որը կապում են կանանց մոտ էնդոկրին համակարգում գործընթացների մեծ ինտենսիվության հետ:

Վահանաձև գեղձի քաղցկեղի բոլոր տեսակների մեջ գերակշռող է պապիլյար կարցինոման, որը հանդիպում է 80% դեպքերում:

Տարածվածության երկրորդ տեղում է ֆոլիկուլյար կարցինոման (մոտավորապես 13%):

Նրանց առանձնահատկություններից են դանդաղ աճը և բարենպաստ ելքը՝ վաղ հայտնաբերելու և համապատասխան բուժման դեպքում:

Ավելի հազվադեպ հանդիպում են մեդուլյար և անապլաստիկ քաղցկեղի տեսակները, որոնք շատ ավելի ագրեսիվ ընթացք ունեն:

Ռիսկի գործոններ են համարվում երիտասարդ տարիքում ճառագայթման ենթարկվելը, վահանաձև գեղձի մեծացումը, ժառանգական նախատրամադրվածությունը և այլն:

Հիմնական ախտորոշիչ մեթոդներն են.

• գեղձի ուլտրաձայնային հետազոտությունը
• բարակ ասեղային պունկցիոն բիոփսիան (ԲԱՊԲ)

Բուժման հիմնական մեթոդը վիրաբուժական է՝ վահանաձեւ գեղձի մասնահատում կամ ամբողջական հեռացում: Որոշ դեպքերում հեռացվում են նաև գեղձի հարակից ավշային հանգույցները: Վիրահատության ծավալը կախված է ուռուցքային գործընթացի տարածվածությունից:

Կախված ուռուցքի տարածվածությունից և փուլայնությունից, հետվիրահատական շրջանում կատարվում է ռադիոյոդթերապիա: Վերջինիս կիրառման արդյունքում կտրուկ նվազում է հիվանդության կրկնողության հավանականությունը:

Հետագա բարդություններից խուսափելու համար կարևոր է ճիշտ ժամանակին բժշկի դիմելը:

Արամ Բադալյան,
ուռուցքաբան, վիրաբույժ, գլխի և պարանոցի վիրաբուժության ծառայության ղեկավար